Trong những năm gần đây, nhu cầu về nhà ở xã hội tại Việt Nam tăng mạnh, đặc biệt tại các đô thị lớn. Mặc dù Chính phủ đã ban hành nhiều chương trình thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội. Tuy nhiên, kết quả thực tế vẫn còn hạn chế, do nhiều nguyên nhân như: Thiếu quỹ đất phù hợp và hạ tầng đồng bộ; Các rào cản thủ tục và cơ chế ưu đãi chưa đủ mạnh; Hạn chế trong công nghệ xây dựng, chưa tối ưu chi phí; Chất lượng thiết kế - công năng - vật liệu - hệ thống nội thất chưa đồng đều; Thiếu các mô hình nhà ở xã hội bền vững, hiệu quả về năng lượng, thân thiện môi trường.

Bà Phạm Thị Thanh Huyền, Tổng biên tập Tạp chí kiến trúc Việt Nam nhấn mạnh, hội thảo được tổ chức nhằm tạo một diễn đàn kết nối, tạo sức mạnh trong hợp tác giữa nhà tư vấn thiết kế - doanh nghiệp công nghệ vật liệu - chủ đầu tư. Trên cơ sở đó, thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng tìm kiếm các giải pháp thực tiễn, thúc đẩy thực hiện hiệu quả chương trình phát triển nhà ở xã hội của Chính phủ nhanh, hiệu quả, phù hợp thực tiễn, đáp ứng nhu cầu cấp bách về nhà ở xã hội trong bối cảnh mới.

Các chuyên gia thảo luận những giải pháp thiết kế, công nghệ, vật liệu và nội thất cho nhà ở xã hội.

TS.KTS Nguyễn Tất Thắng, Nghiên cứu viên cao cấp của Viện Kiến trúc Quốc gia đánh giá, chiến lược xây dựng nhà ở xã hội đang gặp vấn đề “tam giác bất khả thi” giữa ba mục tiêu: tốc độ xây dựng nhanh, chi phí thấp và chất lượng bảo đảm. Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030, khối lượng xây dựng lên đến hàng chục triệu mét vuông sàn, nếu không giải được bài toán cân bằng giữa ba yếu tố này thì rất khó đáp ứng nhu cầu của người thu nhập thấp. hạn chế lớn nhất trong việc phát triển nhà ở xã hội tại Việt Nam là sự phân mảnh trong cả chuỗi giá trị.

Ông Thắng cũng chia sẻ các công nghệ thiết kế và quy hoạch thông minh, kỹ thuật xây dựng tốc độ cao, vật liệu xây dựng thay thế và nội thất thông minh, thiết kế đảm bảo tiện nghi sử dụng nhằm tối ưu hóa chi phí, tốc độ xây dựng và chất lượng nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, để có thể áp dụng CONTECH vào quá trình phát triển nhà ở xã hội, cần phải có những cơ chế ưu đãi về thuế và vốn vay cho doanh nghiệp, cải cách thủ tục đầu tư, xây dựng lộ trình bắt buộc áp dụng công nghệ xây dựng công nghiệp hóa cho các dự án nhà ở xã hội quy mô lớn.

ThS, KS Đỗ Đức Thắng,Top 1 Ngôi sao Sáng chế IPSTAR 2021, dẫn chứng các mô hình nhà ở công nhân đã triển khai thành công, như khu ký túc xá 5.000 căn hộ cho công nhân Samsung với diện tích 30 m2/căn, giá chỉ khoảng 100 triệu đồng cách đây 10 năm là minh chứng cho khả năng hạ giá thành nhưng vẫn đảm bảo chất lượng khi áp dụng công nghệ tiên tiến, thiết kế hợp lý.

Ông Thắng đề xuất một số giải pháp công nghệ áp dụng cho từng phân khúc nhà ở xã hội (thấp tầng, trung tầng, cao tầng) và từng hạng mục công trình (nền - móng, khung - cột, hệ sàn, tường - bao che, mái - tiện ích); các giải pháp công nghệ cho nhà ở xã hội tại các vùng xa các đô thị lớn, nhà ở xã hội nhiều tầng tại các đô thị lớn và nhà ở nông thôn mới.

Để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội tại Việt Nam, ông Thắng kiến nghị rút ngắn thủ tục hành chính liên quan các dự án nhà ở xã hội; xây dựng khung tiêu chuẩn - quy chuẩn "mở" cho phép cập nhật linh hoạt các công nghệ tiên tiến; đẩy mạnh chương trình đào tạo lại đội ngũ tư vấn, giám sát, nhà thầu về vật liệu mới, kết cấu mới, thi công công nghiệp hóa, để đủ năng lực triển khai các combo công nghệ ở quy mô lớn…

Còn PGS.TS.KTS Vũ Hồng Cương, Trưởng Khoa Nội thất, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, Phó chủ tịch Hội Nội thất Việt Nam nhận định, việc thiết kế nhà ở xã hội có một số yêu cầu cơ bản như nhà ở xã hội được tổ hợp bởi những căn hộ có diện tích nhỏ hẹp từ 25 - 70 m2; giá thành phải hạ tối đa nhằm đáp ứng khả năng chi trả của đối tượng sử dụng là người có thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp...; khả năng linh hoạt một cách toàn diện của các căn hộ nhà ở xã hội; chú ý đến yếu tố phát triển bền vững khi phát triển nhà ở xã hội.

Ông Cương cũng chia sẻ một số nguyên tắc thiết kế kiến trúc - nội thất căn hộ nhà ở xã hội như nguyên tắc về phân khu chức năng; nguyên tắc về chuyển đổi công năng trạng thái, tận dụng không gian; nguyên tắc tổ chức không gian kỹ thuật trong căn hộ; nguyên tắc về tổ chức không gian chuyển tiếp. Trên cơ sở đó, ông Vũ Hồng Cương đề xuất mẫu những căn hộ nhà ở xã hội, bao gồm: Mẫu căn hộ 1 phòng ngủ; mẫu căn hộ 2 phòng ngủ; mẫu căn hộ 3 phòng ngủ.

Tại hội thảo, ông Ngô Duy Hoà, Tổng giám đốc Công ty CP Brasler Việt Nam đề cập công nghệ vòi nước tiết kiệm năng lượng và nguồn nước; giải pháp thiết bị vệ sinh phù hợp căn hộ diện tích nhỏ, chi phí hợp lý; hướng tiếp cận "tối giản - bền bỉ - hiệu quả" trong thiết kế và lựa chọn thiết bị vệ sinh cho nhà ở xã hội.

Ông Nguyễn Đức Lượng, Tổng giám đốc Công ty CP Việt’s Power nói về giải pháp cửa chống cháy đảm bảo an toàn cho nhà ở xã hội theo tiêu chuẩn hiện đại, trong đó nhấn mạnh vai trò bảo vệ của cửa chống cháy tại cửa căn hộ và ưu điểm của cửa gỗ chống cháy cho nhà ở xã hội.

Trong khi đó, ông Thiều Ngọc Thanh - Tổng Giám đốc Công ty CP Universal Chemical Technology Group đưa ra giải pháp sơn và hoàn thiện bề mặt bền vững cho công trình nhà ở xã hội.