Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký Chỉ thị số 34/CT-TTg ngày 11/12/2025 về việc chấn chỉnh, tăng cường minh bạch, phòng ngừa tiêu cực trong việc xét duyệt, mua - bán, cho thuê NOXH.

Giai đoạn 2021 - 2025, thành phố Hải Phòng triển khai đầu tư xây đựng 23 dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân và đối tượng thu nhập thấp.

Thực hiện Chỉ thị này, Sở Xây dựng Hải Phòng đã yêu cầu các chủ đầu tư dự án NOXH thực hiện nghiêm trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật. Công khai đầy đủ thông tin dự án trên các kênh chính thống, không thu tiền đặt cọc trái quy định và không ủy quyền cho các tổ chức, cá nhân trung gian thực hiện giao dịch.

Trường hợp số lượng hồ sơ vượt quá số căn hộ, việc bốc thăm phải được tổ chức công khai, có sự giám sát của cơ quan chức năng và khuyến khích sự tham gia của các cơ quan báo chí nhằm bảo đảm minh bạch.

Người đăng ký mua, thuê mua NOXH phải kê khai trung thực hồ sơ và chịu trách nhiệm trước pháp luật. Trường hợp vi phạm, không đúng đối tượng hoặc không đủ điều kiện sẽ bị xử lý nghiêm, thu hồi căn hộ và công khai thông tin theo quy định.

Sở Xây dựng Hải Phòng cũng đề nghị Ban Quản lý khu kinh tế Hải Phòng, Liên đoàn Lao động Thành phố Hải Phòng, UBND các xã, phường, đặc khu đẩy mạnh tuyên truyền để người dân, người lao động nắm rõ quy định pháp luật. Đồng thời, chủ động tiếp cận thông tin từ các nguồn chính thống và trực tiếp làm thủ tục với chủ đầu tư, tránh bị lợi dụng, trục lợi.

Theo lãnh đạo Sở Xây dựng Hải Phòng, kể từ khi triển khai thực hiện Đề án 338 của Chính phủ về phát triển NOXH, TP. Hải Phòng đã ban hành các Nghị quyết, kế hoạch, văn bản chỉ đạo chấn chỉnh, tăng cường minh bạch, phòng ngừa tiêu cực trong việc xét duyệt, mua bán NOXH. Sở Xây dựng Hải Phòng đã tham mưu cho UBND TP. Hải Phòng yêu cầu chủ đầu tư nhà ở xã hội tuân thủ nghiêm quy định pháp luật về công khai thông tin dự án, công bố giá, tên dự án, chủ đầu tư, địa điểm xây dựng dự án, địa chỉ liên lạc, địa chỉ nộp đơn đăng ký. Đồng thời, công khai tiến độ thực hiện, quy mô dự án, số lượng căn hộ, thời gian bắt đầu và kết thúc nhận đơn đăng ký, mặt bằng các căn hộ mở bán... Cùng với đó, tham mưu cho UBND TP. Hải Phòng chỉ đạo UBND các xã, phường, đặc khu theo dõi tình trạng giao dịch, mua bán, ngăn chặn kịp thời các hành vị trục lợi, cò mồi, kênh giá, đầu cơ về NOXH.

Thực tế, đầu tư, phát triển NOXH là chủ trương lớn, chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước, bảo đảm quyền có chỗ ở của người dân, “an cư lạc nghiệp”, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Tại Hải Phòng, đây hiện là một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về phát triển NOXH. Địa phương này dự kiến xây dựng gần 55.000 căn NOXH đến năm 2030, vượt hơn 10% chỉ tiêu được Chính phủ giao. Trong đó, giai đoạn 2021-2025 hoàn thành 16.555 căn, giai đoạn 2026-2030 hoàn thành 32.845 căn.

Nguồn cung nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố khá lớn, nhưng người lao động vẫn khó tiếp cận. Trong ảnh là Khu nhà ở xã hội Evergreen Tràng Duệ, phường An Dương. Ảnh: Hoàng Phước

Đơn cử như trên địa bàn phường Ngô Quyền hiện có 59 chung cư cũ với khoảng 3.100 hộ dân. Trong đó, 19 chung cư đã, đang phá dỡ để triển khai các dự án. 40 chung cư còn lại có tới 25 chung cư kết quả kiểm định chất lượng cấp C và D. Nhu cầu bố trí nơi ở mới an toàn cho các hộ dân rất lớn. Ngoài ra, trên địa bàn có 2 dự án NOXH tại số 384 Lê Thánh Tông và Tổng kho 3 Lạc Viên đang triển khai, nhưng phần lớn người dân chưa thể tiếp cận.

Thực hiện chủ trương của thành phố về phát triển NOXH gắn với giải quyết nhà ở cho các hộ dân đang sinh sống tại chung cư cũ, phường phối hợp Sở Xây dựng tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, hướng dẫn nhằm giúp người dân đủ điều kiện tiếp cận, sở hữu NOXH, từng bước ổn định cuộc sống.

Các hộ có nhu cầu kê khai hồ sơ, gửi tổ trưởng tổ dân phố trước ngày 15 hằng tháng. UBND phường tổng hợp, xác nhận đối tượng theo quy định và chuyển Văn phòng Đăng ký đất đai xác nhận điều kiện về nhà ở. Sau khi hoàn thiện, hồ sơ được lập danh sách gửi Sở Xây dựng và chủ đầu tư các dự án NOXH để xem xét, giải quyết theo thẩm quyền.

Trước đó, ngày 6/12, trong khuôn khổ các hoạt động Ngày hội việc làm lần thứ nhất, Liên đoàn Lao động thành phố Hải Phòng cũng đã tổ chức hội thảo giải đáp chính sách về NOXH. Cán bộ, đoàn viên công đoàn, người lao động được cung cấp thông tin về điều kiện để được mua NOXH; tiêu chí xét duyệt từng dự án; hồ sơ, giấy tờ cần chuẩn bị; trình tự, quy trình đăng ký mua, thuê mua; thời điểm mở bán, giá bán, phương thức đăng ký mua, thuê mua; những vướng mắc trong thực tế và cách tháo gỡ...

Ông Nguyễn Hoài Long, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hải Phòng cho biết, theo đánh giá, nhu cầu, sức hấp thụ về NOXH tương đối tốt, các dự án hầu như bán hết trong thời gian thi công xây dựng, dự án không bị tồn đọng. Trong thời gian tới, khi điều kiện mua nhà ở được nới rộng thì nhu cầu mua NOXH càng tăng cao. TP. Hải Phòng đã xây dựng kế hoạch, dự kiến năm 2026 hoàn thành khoảng 7.000 căn để đáp ứng như cầu về NOXH cho người dân.

Về giá bán NOXH, lãnh đạo Sở Xây dựng cho biết, giá bán dựa trên nguyên tắc tính đúng, tính đủ, lợi nhuận của chủ đầu tư không vượt quá 10% và tất cả dự án đều được nhà nước kiểm tra, kiểm soát. Đặc biệt, nếu giá bán cao hơn giá thành, chủ đầu tư phải hoàn trả phần chênh lệch cho người mua.

Cũng theo đại diện Sở Xây dựng Hải Phòng, mô hình NOXH hiện ưu tiên xây dựng từ 15 tầng trở lên để đáp ứng nhu cầu đông dân và bổ sung tiện ích. Giá bán nhà ở xã hội tại khu vực đô thị tuy cao hơn ngoại thành nhưng vẫn thấp hơn giá bán nhà ở thương mại cùng khu vực.

Cùng với đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật tại các dự án NOXH được thành phố quan tâm chỉ đạo. Bên cạnh yêu cầu về quản lý nhà nước, công tác thanh tra, kiểm tra nhằm bảo đảm quyền lợi của người dân và ý nghĩa nhân văn chủ trương phát triển NOXH của Chính phủ.

TP. Hải Phòng dự kiến xây dựng gần 55.000 căn nhà xã hội đến năm 2030. Ảnh: Trung Kiên

Trước thông tin dư luận phản ánh có dấu hiệu sai phạm của một số dự án NOXH, từ ngày 12/5 đến 21/8/2025, Thanh tra thành phố tiến hành thanh tra 4 dự án NOXH gồm: số 384 Lê Thánh Tông, Tổng kho 3 Lạc Viên, số 39 Lương Khánh Thiện và khu chung cư cho người thu nhập thấp tại khu dân cư An Đồng.

Thanh tra thành phố Hải Phòng đã phát hiện nhiều sai phạm và có văn bản kết luận số 48/KL-TTTP ngày 28/10/2025. Trong đó, phần lớn sai phạm liên quan đến công khai thông tin, tiếp nhận hồ sơ và giao dịch kinh doanh mua bán NOXH; ký hợp đồng mua bán và thực tế việc bàn giao; sử dụng các căn hộ chưa đúng đối tượng, quy định...

Qua thanh tra góp phần răn đe, ngăn chặn trục lợi chính sách, yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện đúng quy định; đồng thời, bảo đảm người dân có nhu cầu thực được tiếp cận và thụ hưởng chính sách NOXH.

Theo Phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Sở Xây dựng), hiện nay người dân thành phố thuận lợi hơn trong tiếp cận NOXH khi Nghị định 261/NĐ-CP của Chính phủ ban hành và có hiệu lực từ ngày 10/10/2025.

Trong đó, mức trần thu nhập đủ điều kiện được đăng ký mua, thuê mua NOXH được nâng lên. Đối tượng được mở rộng nhóm thu nhập trung bình thấp, nhân viên văn phòng, người làm công ăn lương tại đô thị...

Nghị định 261 cũng điều chỉnh bổ sung thẩm quyền xác nhận thu nhập cho công an cấp xã; quy định lãi suất cho vay vốn ưu đãi; nộp hồ sơ trực tuyến... Những yếu tố này tạo thuận lợi lớn, mở rộng cơ hội để người dân thực sự có nhu cầu về nhà ở có cơ hội sở hữu NOXH.