Nhiều khách hàng đang lo lắng về việc dừng giải ngân gói 30.000 tỷ đồng. Ảnh minh họa: KT

Gói tín dụng hỗ trợ 30.000 tỷ đồng đã giúp hàng nghìn người thu nhập thấp có được một nơi an cư. Thế nhưng, việc gói này dừng giải ngân từ ngày 1/6/2016 khiến nhiều người mua nhà, nhất là ở những dự án đang chậm tiến độ như “ngồi trên đống lửa”, thậm chí có người đã nghĩ đến việc từ bỏ giấc mơ có nhà vì không đủ khả năng trả nợ theo lãi suất thương mại. Rõ ràng ở đây, lỗi không thuộc về họ.

Với những lời quảng cáo “có cánh”, nào là căn hộ trong mơ, nào là ngôi sao sáng bất động sản Tây Hà Nội, rồi có ngân hàng bảo lãnh tiến độ, được vay gói 30.000 tỷ đồng…, nhiều khách hàng đã tin tưởng mua căn hộ tại dự án CT Number One Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội, do Công ty Cổ phần bất động sản AZ làm chủ đầu tư.

Chị Phạm Thị Như Quỳnh mua nhà tại tòa B2 cho biết, theo hợp đồng, thời điểm bàn giao nhà chính thức là 30/10/2015, thời điểm bàn giao bắt buộc là 30/12/2015. Đến nay, tiến độ của tòa nhà này đã chậm gần 4 tháng, chủ đầu tư đã cất nóc nhưng chưa lắp thang máy, điện, nước, mọi thứ vẫn ngổn ngang.

Chị Quỳnh càng thêm sốt ruột khi mới biết về thông tin sau 1/6/2016, những khách hàng vay gói 30.000 tỷ đồng phải trả lãi suất theo thỏa thuận, không còn được hưởng lãi suất ưu đãi 5%: “Nếu đến ngày 1/6 mà bên chủ đầu tư chưa bàn giao nhà cho chúng tôi thì chúng tôi rất khó khăn, vì phải đi vay thương mại, trong khi lại còn phải tiền sinh hoạt, tiền thuê nhà, con cái học hành… thì không biết phải xoay sở thế nào”.

Chọn căn hộ ở tòa B1 tại dự án này, anh Lê Văn Trường còn khổ sở hơn khi sau khoảng 1 năm ký hợp đồng mua nhà, tiến độ vẫn giậm chân tại chỗ, mới xây đến tầng 2. Anh Trường cho biết, hết lần này đến lần khác, chủ đầu tư có giấy cam kết sẽ tiếp tục triển khai, song đến thời điểm này, những người mua nhà như anh đã mất niềm tin. Sau ngày 1/6 tới mà phải chịu theo lãi suất thương mại, chắc chắn anh không có khả năng chi trả và chấp nhận mất số tiền hơn 200 triệu đồng đóng ban đầu để không phải tiếp tục trả nợ ngân hàng. Như thế cũng đồng nghĩa với việc, giấc mơ có nhà của những người thu nhập thấp như anh Trường càng trở nên xa vời.

Anh Trường còn cho biết, sau khi mua khoảng 1 tuần thì không thấy thi công gì nữa. Đã rất nhiều lần đối thoại với chủ đầu tư, nhưng mỗi lần đối thoại họ lại đưa ra một lý do. Có lúc anh Trường còn mong chủ đầu tư không tiếp tục xây nữa, bởi vì nếu xây tiếp thì không có tiền để trả. Nếu phải chịu lãi suất thương mại thì tiền phải trả ngân hàng tăng lên, không còn tiền gia đình sinh sống. Giấc mơ có nhà giờ thành gánh nặng.

Chậm tiến độ đang là tình trạng ở không ít dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ được vay gói 30.000 tỷ đồng. Ông Nguyễn Trọng Ninh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cho biết, việc khách hàng cam kết, ký hợp đồng vay vốn tín dụng cũng như tiến độ giải ngân đều phụ thuộc vào tiến độ dự án. Trong trường hợp này, lỗi không phải thuộc về người dân, nên sau ngày 1/6/2016 họ phải chịu lãi suất thương mại thì không công bằng.

Theo ông Ninh, “việc chậm giải ngân chủ yếu là do tiến độ dự án, do các chủ đầu tư cũng như các quy định pháp luật, thủ tục hành chính bắt buộc phải thực hiện chứ không phải lỗi của người dân. Vì vậy, đây cũng là 1 trong những nguyên nhân mà Bộ Xây dựng đề nghị Ngân hàng Nhà nước kéo dài thời hạn giải ngân để đảm bảo công bằng giữa các đối tượng được giải ngân trước và sau 1/6”.

Giáo sư Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu thực tế, sau khoảng 1 năm rưỡi triển khai thực hiện gói 30.000 tỷ đồng, cuối năm 2014, Thông tư số 11 của Ngân hàng Nhà nước quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02 của Chính phủ đã được sửa đổi, mở rộng đối tượng được vay gói tín dụng này. Như thế là có 1 nhóm đối tượng được hưởng gói ưu đãi này từ cuối 2014 chứ không phải toàn bộ 3 năm, cho nên cũng cần để nhóm này có thời gian dài hơn, ít nhất là 1 năm để được thụ hưởng chính sách tốt đẹp của Nhà nước.

Giáo sư Đặng Hùng Võ cho rằng, việc kết thúc gói 30 nghìn tỷ vào thời điểm 1/6 tới sẽ tác động lớn đến khu vực nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội, đồng thời tác động vào tâm lý của người có thu nhập thấp, đặc biệt là những người đang và chuẩn bị mua nhà. Theo ông Võ, phương án tốt nhất là dừng cam kết vào 1/6 nhưng vẫn dành 1 thời gian nhất định để giải ngân hết những cam kết trước thời điểm đó. Nếu dừng việc giải ngân ở thời điểm này thì sẽ dẫn đến nhiều dang dở, thậm chí ảnh hưởng tới khu vực nhà ở giá rẻ, nhà ở xã hội và ảnh hưởng lớn đến tâm lí của người thu nhập thấp và tâm lý xã hội.

Vừa qua, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Xây dựng đều có văn bản trình Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị kéo dài thời hạn giải ngân gói tín dụng 30.000 tỷ đồng cho đến khi giải ngân hết số tiền trong chương trình. Hơn ai hết, những người vay tiền mua nhà theo gói tín dụng này đang từng ngày trông chờ những giải pháp tháo gỡ khó khăn từ phía các cơ quan chức năng để họ được hưởng trọn vẹn chính sách hỗ trợ của Nhà nước.